راه هاي مشتاقان

*دعا آن خواندني است كه موجب جلب توجه شخص خوانده شده شود.

* دعاي مطلوب كه موجب تكامل موجود است دعاي با توجه و آگاهانه به مقام مدعو است.

*حقيقت دعا توصيف حق تعالي به اوصاف كمال و اظهار نداري و فقر وجودي در تمامي شوون هستي است.

*دعاهاي رسيده به ما از معصومين عليهم السلام چهار دسته اند
** با محتواي توصيف حق تعالي به صفات جمال و جلال مثل دعاي عرفه امام حسين عليه السلام،
**مناجات كه سبب انس با حق تعالي مي شود مثل دعاي كميل
**به صورت تقاضا از خداوند، صفات كمال انساني يا حالات روحي والا بيان شده است مثل مناجات شعبانيه
**طلب حوايج گوناگون بشري مثل دعاهاي صحيفه سجاديه

*قرآن و ائمه عليهم السلام در مقام درخواست حوايج  و رفع نيازها خصوصياتي ذكر كرده اند از جمله خواستن تمامي نيازها (حتي نمك آش)، دعا در همه حالات(غم و شادي)، دعا از بين برنده قضا (مومن واقعي با دعا حالت ميانه روي دارد در عين حال كه وقوع اشيا را با استناد به علت تامه ضروري مي داند ولي دعا را بنا بر تعليم اهل بيت برطرف كننده تحقق ضروري ظاهري آن شيء دانسته و از آن غافل نيست.) و استجابت دعا(ادعوني استجب لكم)

*درخواست هاي ممنوع: امور محال و حرام، عجله داشتن در اجابت، ياد دادن به خدا

*شرايط استجابت دعا: شناخت خداوند، اداي حقوق خداوند، كسب حلال، حضور قلب و رقت قلب

*موانع استجابت دعا: گناه، ظلم به ديگران، سير بر خلاف اسباب ظاهري(مثل نشستن در خانه و دعا براي روزي)، نقض خكمت الهي(دعا بر خلاف مصالح الهي و يا مصلحت فرد باشد)

*ساير اسباب تاخير: گاهي براي حفظ  تعالي روح مومن، اشتياق خداوند به شنيدن صدا و دعاي مومن

*آداب دعا: گفتن بسم الله الرحمن الرحيم، توصيف خداوند به اوصاف كمال، درود بر محمد و آل محمد عليهم السلام، اقرار به گناه، تضرع و زاري، خواندن دو ركعت نماز، كوچك نشمردن دعا، بزرگ نشمردن خواسته، همت بلند، عموميت در دعا، دعا در پنهاني، دعا در حال دسته جمعي(اين دو مورد تضادي ندارند زيرا اصل در اعمال مستحبي پنهاني بودن است جز بعضي امور مهم مثل نماز جماعت، عزاداري ائمه و .. كه از شعائر اسلامي است )، حسن ظن به استجابت، انتخاب اوقات مناسب، اصرار در دعا

مُولَعَةً بِذِکرِک وَ دُعاَّئِک
[خداوندا جان مرا] شيفته ياد و دعا به درگاهت [بگردان]

شرح زیارت امین الله/ استاد شیخ محمود تحریری/ خلاصه صص 110 تا 138

راه هاي مشتاقان

* براي تحصيل كمالات نفساني بايد به موانع حصول آن متوجه بود تا در مقام عمل،مرتكب آن نشده و اسباب اتصاف به كمالات بهتر شود.براي حصول اشتياق به ياد خدا، اول بايد به  موانع آن توجه كرد و آن ها را كنار زد تا حالت اشتياق در وجود انسان بجوشد.

* موانع اشتياق ياد خدا عبارتند از مانع دروني(خلقت مادي انسان به طور طبيعي تمايلاتي دارد مثل خوردن و آشاميدن و كه در برآوردن آن تمايل به آزادي و عدم محدوديت دارد و اين تمايلات درنظر او به جهت حفظ بقا و امتحان زينت داده شده است) و مانع بيروني(اغواي شيطان و زينت نمودن اعمال و كردار خلاف حق در نظر انسان تا جايي كه زينت ها انسان را تا سر حد كفر پيش مي برد).

*انسان هر چند بر اساس خلقت مادي به دنيا و شوون آن توجه و تمايل دارد ولي به لحاظ خلقت روحش تمايل و توجه به عالم غيب و درك خوبي ها و بدي ها در او گذارده شده است.

*انسان اگر به الهام الهي در خلقت خود اعتنا كرده و عقل  ره به كار بندد و تمايلات وجودي اش را در مسير ايمان و  اطاعت و تسليم خدا و اوليايش قرار دهد و به تسويلات و زينت هاي شيطان اعتنايي نكند به ياد پروردگار مشرف شده و مورد عنايت او قرار مي گيرد.

*توجه از اسباب مهم اشتياق به ياد خداست. توجه به اينكه همنشين چه كسي است، ياد خدا نماز است، ياد خدا از بين برنده درد هاي دروني است، موجب حيات دل و نورانيت است، موجب نورانيت فكر و عقل و نزول رحمت است و بالاتر اينكه موجب ياد خداست.

*آثار اشتياق به ياد خداوند:  موجب ايجاد محبت خدا در دل  مي شود تا جايي كه لذتي  بالاتر از آن  نمي بيند و از هر لذتي جز ياد او بيزاري مي جويد و از خدا درخواست مي كند در اوقات غفلت اورا بيدار نمايد تا نهايت به سرمايه اي دست مي يابد كه او را اهل ذكر و اهل الله قرار داده هيچ امر ديگري او را به خود مشغول نمي كند.

*مراتب ياد خدا
**ياد زباني (قرآن كريم، نماز، دعاها و اذكار رسيده از معصومين عليهم السلام، ذكر  فضايل امام علي عليه السلام)
**ياد قلبي(خداي متعال را در تمامي اعمال روزمره حاضر بدانيم) داراي مراتبي است : توجه به او هنگام مواجه با محرمات و واجبات، متصف نشدن به صفات رذيله، يادآوري خداوند در  شوون ربوبيت او و موثرِمستقل ندانستن هيچ موجودي در افعال و اوصاف  و وجود.

* مصاديق ياد قلبي
 ديدن(توجه و پيروي از رسول خدا و ائمه عليهم السلام)، زيارت ائمه عليهم السلام، نماز، زيارت عالِم (عالمي كه ديدنش انسان را به ياد خدا مي اندازد)

مُولَعَةً بِذِکرِک وَ دُعاَّئِک
[خداوندا جان مرا] شيفته ياد و دعا به درگاهت [بگردان]

شرح زیارت امین الله/ استاد شیخ محمود تحریری/ خلاصه صص 87 تا 108

را ه های مشتاقان

* طلب سیزده صفت برجسته اولیای الهی در ادامه زیارت  توسط حضرت که خود به اعلی درجات این صفات متصف است شاید برای این است که به ما بفهماند بنده حقیقی هیچ گاه از مقام ربوبی بی نیاز نیست و احتیاج مستمر به افاضه حق تعالی دارد.

*خواستن این کمالات هنگام زیارت برای فهماندن آن است که یکی از اهداف  زیارت ااتصاف به او صاف کمال و قرار گرفتن در خط و صراط اولیای الهی است.

*قدر به معنای اندازه و تقدیر به معنای سنجش و اندازه گیری و قضا به معنای پایان یافتن و یکسره کردن کار است. در قرآن تقدیر گاهی نسبت به همه مخلوقات و گاهی  نسبت به مسائل جزیی مثل حرکت خورشید و ماه تذکر داده شده است. هم چنین در مورد قضا گاهی عمومیت و گاهی در موارد جزیی مطرح شده است.

*در تحلیل معنای قضا و قدر به زبان ساده می توان گفت وقتی با دقت به موجودات این عالم توجه کنیم، عقل به طورکلی حکم می کند که هر  موجودی دارای حدود کمی و کیفی و زمانی و مکانی خاصی است و با تحقق تمامی شرایط و اسباب وجودی آن، وجود شیء حتمی می شود و حالت و انتظار برای پیدایش آن وجود ندارد به حدود شیء قدر و تقدیر و به وجود حتمی آن قضا گفته می شود.

* رابطه قضا و قدر با اختیار:  خداوند می داند، خواسته و حکم کرده که انسان به واسطه اراده و انتخاب خود، با افعال و صفات پسندیده یا نا پسند، راه سعادت و شقاوت را بپیماید. هم چنین وسایل آن (انبیا، اولیا، عقل)  و در مقابل وسایل امتحان او (تمایلات دنیایی و شیطان) را مهیا کرده، به گونه ای که در هیچ یک از این مراحل مستقل از خداوند متعال نباشد. (پس منافاتی با اختیار ندارد)

*امور اعتقادی آثار اخلاقی و عملی گوناگون دارد که آثار اعتقاد به  قضا و قدر عبارتند از
**اعتقاد به توحید افعالی(موجودات عالم در وجود و آثار وجودی مستقل نیستند بلکه وجود و آثار وجودی شان در طول هستی و فعل خداوند متعال است.)

**تدبیر و توکل امور(موظف است در امور دنیا و آخرت خود فکر کند، توان جسمی و روحی خود را بسنجد، اگر نتوانست تصمیم جدی بگیرد با اهلش مشورت کند و البته با تمام این مراحل فکر و توان خود و بقیه را در رسیدن به هدفش مستقل نداند و فقط بر خداوند تکیه کند و او را رساننده به نتایج حرکت هایش بداند که اگر مصلحت باشد، آن نتیجه می رسد)

**خوف و رجا(ترس پسندیده نوعی ناراحتی درونی از رسیدن امور ناگوار به دلیل احتمال ترک امور مطلوب و انجام امور نا مطلوب است که افراط در آن موجب یاس از رحمت الهی می شود و امید نوعی نشاط با طنی برای رسیدن به امور شاد کننده به دلیل توجه به لطف و رحمت بی پایان الهی است و افراط در آن لا ابالی گری و هر ج و مرج است. حالت پسندیده اعتدال آن دو و نشانه اعتدال برنامه ریزی برای کارهای نیک و دوری از صفات نا پسند است. انسان وقتی بداند در رسیدن به نتایج حرکت هایش مستقل نیست احتمال نقص اعمال خود را داده، در صدد رفع نواقص بوده و پس از انجام مقدمات چشم امید به رحمت الهی دارد این نتیجه اعتقاد به قضا و قدر است.)

**دعا و تضرع(خدا را کمال مطلق دانستن و تمامی کمالات را از او دانستن و طلب کردن)

** اطمینان به مقدرات و خشنودی به قضای الهی (تنها در پی انجام وظابف  بندگی پیاده نمودن دستورات حق و اولیایش، دعا برای استمرار نعمت و رفع بلا، دیگر کاری به نتایج امور ندارد و حتی خود را در انجام بندگی مستقل نمی دانددر این هنگام به فرموده امام علی علیه السلام ارکان ایمانش کامل می شود )

اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسى مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِک راضِیةً بِقَضاَّئِک
خدایا قرار ده نفس مرا آرام به تقدیرت و خوشنود به قضایت

شرح زیارت امین الله/ استاد شیخ محمود تحریری/ خلاصه صص 65 تا 86

راه های مشتاقان

*جهد در لغت به معنای تلاش و کوشش و به زحمت افتادن نسبت به امری است.

*جهاد به معنای به کار بستن توان در دفع دشمن  است و چون انسان دشمن بیرونی و درونی دارد برای آن مراتبی در نظر گرفته می شود:
جهاد فی سبیل الله: ستیز با افراد گمراه و طاغوتیان به فرمان خدا چون مانع رسیدن انسان به کمال بندگی و معرفت خدا هستند.
جهاد فی الله: انسان با تلاش پیگیر تمامی تمایلات نفسانی خویش را در جهت دستورات الهی قرار دهد و از طغیان آنها و ترجیح دادن زندگانی دنیا بر آخرت جلوگیری کند.
جهاد فی الله حق جهاده: در این زیارت و زیارت های دیگر نسبت به ائمه علیهم السلام گواهی می دهیم که شما برای خدا جهاد کردید حق جهادش یعنی در تمامی لحظات زندگی و حالاتتان خدا را به خاطر خودش اطاعت نمودید و جز به  خداوند متعال در جمیع شوون الوهیتش توجه ندارید.

*عمل به کتاب الهی و سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم تنها راه بندگی خداوند متعال و رسیدن به کمال مطلق و رحمت بی پایان الهی است و لذا سالک به هر اندازه که در مقام دل، در برابر کتاب و  سنت تسلیم بوده و در مقام عمل در تمامی حرکات و سکنات آن ها را پیاده نماید به همان مقدار به مقام بندگی و رحمت الهی نایل شده و اولین کسی که لازم است این گونه باشد امام است.

*ائمه علیهم السلام از عالی ترین مصادیق این بندگان است. بنابراین ما به ایشان خطاب می کنیم : شما تا آخر عمر به کتاب الهی و سنت پیامبرش  به طور مطلق عمل نموده و لحظه ای از این راه منحرف نگشته تا این که خداوند متعال شما را به جوار رحمت خویش دعوت نموده و این همان جنت الهی است.

*خداوند انبیا و ائمه را با آیات و بیناتی مجهز نموده تا راهنمای انسان ها به راه بندگی و کمال مطلق باشند. و این لطفی از جانب خداوند و اتمام حجت بر مردم است. همه معارف ایشان منطبق بر فطرت و منطق خالص عقل است. وللی عده ای لجوج و منحرف با ایشان مخالفت نموده و بینات ایشان را انکار می کنند.

اَشْهَدُ اَنَّک جاهَدْتَ فِى اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ وَ عَمِلْتَ بِکتابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِیهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ حَتّى دَعاک اللَّهُ اِلى جِوارِهِ فَقَبَضَک اِلَیهِ بِاخْتِیارِهِ وَاَ لْزَمَ اَعْدائَک الْحُجَّةَ مَعَ مالَک مِنَ الْحُجَجِ الْبالِغَةِ عَلى جَمیعِ خَلْقِهِ
گواهى دهم که تو در راه خدا جهاد کردى چنانچه باید و رفتار کردى به کتاب خدا (قرآن )و پیروى کردى از سنتهاى پیامبرش صلى اللّه علیه و آله تا اینکه خداوند تو را به جوار خویش دعوت فرمود و به اختیار خودش جانت را قبض نمود و ملزم کرد دشمنانت را به حجت و برهان با حجتهاى رساى دیگرى که با تو بود بر تمامى خلق خود

شرح زیارت امین الله/ استاد شیخ محمود تحریری/ خلاصه صص 49 تا 64

راه های مشتاقان

*هدف خداوند از خلقت انسان بندگی و معرفت حق تعالی است و این مهم جز با پیروی از انبیا و اولیای او ممکن نیست.

* راز سفارش های ائمه علیهم السلام به زیارت خودشان این است که زیارت یکی از را ه های ابراز محبت به ایشان برای تقرب به خداوند متعال و رسیدن به هدف از آفرینش می باشد.

* انسان با زیارت ائمه آن ها را الگوی خود در سیر به سوی کمال نهایی قرار می دهد از این جهت که در زیارت نامه هایشان مجموعه ای از معارف اسلامی را متذکر شده اند.

*زیارت امین الله از صحیح ترین زیارتنامه هاست و در بر دارنده معارف بلند و مسایل اخلاقی والایی است.

*سلام بر امامان  در زیارت می تواند به دو گونه اراده شده باشد
سلام خدا بر آنان (الف- خداوند شما را از همه گناهان و عیوب مبرا کرده است ب-  خداوند آنان را واسطه فیض نسبت به جمیع عوالم هستی قرار داده است.)

سلام زائر بر آنان(الف- اقرار زائر به سالم بودن و مبرا بودن ائمه از جمیع گناهان وعیوب ب- زائر خود و تمام شئون خود رابه ائمه تسلیم می نماید.)

*انواع سلام در زیارت نامه ها  بر ائمه علیهم السلام:
الف) بر اجساد مطهر ایشان ب) سلام بر ارواح پاک ایشان ج) سلام به طور مطلق(این سلام بر حقیقت ایشان است. آن حقیقتی که تقدم رتبی و ذاتی بر وجود مادی ایشان و سایر مخلوقات داشته و همراه با جسم و روح ایشان و محیط بر آن می باشد.)

*اثبات صفت «امانت دار خدا در زمین »نشانه ای از آن است که صاحب آن دارای مرتبه اعلای ایمان و یقین و اطمینان نفس است و از دستبرد هوای نفس و شیطان محفوظ بوده و از هر جهت، هم از جنبه علم و دریافت حقایق از مبدأ متعال و هم از جهت عمل و صفات مورد وثوق خداوند متعال می باشد.

*حجت بودن ائمه بر بندگان از سه جهت:  اعمال و گفتارشان حجت است و راه رسیدن به کمال را به انسان نشان می دهند، حجت در آخرت(نسبت به کسانی که از دستورات آنان مخالفت کرده و در عذاب الهی به سر می برند حجت خداوند هستند) و حجت تام  خدا بر بندگان هستند(با توجه به صفات کمالی آنان به وجود خدای تعالی و صفات کمالی وی پی برده می شود.)

اَلسَّلامُ عَلَیک یا امینَ اللَّهِ فى اَرْضِهِ وَحُجَّتَهُ عَلى عِبادِهِ…
سلام بر تو ای امانت دار در روی زمین و حجت خدا بر بندگانش…

شرح زیارت امین الله/ استاد شیخ محمود تحریری/ خلاصه صص 20 تا 48

پيشگفتار:

محرم سال گذشته وبلاگ گهر عمر با 32 پست «همراهي با كاروان كربلا» در خدمت مخاطبان خود بود. امسال بنا دارد به ياري خدا ان شاء الله با سي پست «راه هاي مشتاقان» با موضوع شرح زيارت امين الله با شما همراه باشد.

علت انتخا ب اين زيارت به جاي ساير زيارات وارده آن است كه:

*«.. اين زيارت در نهايت اعتبار است و در تمام كتب مزاريه و مصابيح نقل شده است و علامه مجلسي ره فرموده كه آن بهترين زياراتست از جهت متن و سندو بايد كه در تمام روضات مقدسه بر اين مواظبت نمايند… و به سندهاي معتبر روايت شده از جابر از امام محمد باقر عليه السلام كه امام زين العابدين عليه السلام  به زيارت امير المومنين عليه السلام آمدو نزد آن حضرت ايستاد و گريست و اينگونه زيارت كرد….امام باقر عليه السلام فرمود: هر كه از شيعيان ما اين زيارت را نزد قبر امير المومنين عليه السلام يا نزد قبر يكي از ائمه عليهم السلام بخواند حق تعالي اين زيارت و دعاي او را در نامه از نور بالا برد و مهر حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم بر آن زند و چنين محفوظ باشد تا تسليم نمايند به قائم آل محمد عليه السلام پس استقبال نمايد صاحبش را به تحيت و كرامت انشاء الله تعالي…. اين زيارت شريفه هم از زيارات مطلقه محسوب مي شود و هم از زيارات مخصوصه روز غدير و هم از زيارات جامعه كه در جميع روضات مقدسه ائمه عليه السلام خوانده مي شود…»

(1)مفاتيح الجنان/ شيخ عباس قمي / ترجمه استاد الهي قمشه اي / صص 692 و 695