بگو: به من خبر دهيد اگر آبهاى (سرزمين) شما در زمين فرو رود چه كسى مى‏ تواند آب جارى در دسترس شما قرار دهد(سوره ملک آیه سی) (1)

نکات کلیدی:

*«غَور» به معنای فرو رفتن در عمق است و «مَعین» به معنای آسان و روان است.(2)

* احتمال بروز خطر برای دوری از بی تفاوتی و غفلت کافی است(ان اصبح ماوکم غورا)(2)

* زمين از دو قشر مختلف تشكيل شده:” قشر نفوذ پذير” كه آب را در خود فرو مى‏برد و در زير آن” قشر نفوذ ناپذير” است كه آب را در آنجا نگاه مى ‏دارد، تمام چشمه‏ها، چاهها، قناتها از بركت اين تركيب خاص به وجود آمده، زيرا اگر تمام روى زمين تا اعماق زياد قشر نفوذپذير بود آبها چنان در زمين فرو مى‏ رفتند كه هرگز دست كسى به دامانشان نمى ‏رسيد، و اگر همه نفوذناپذير بودند آبها روى زمين مى‏ ايستادند و تبديل به يك باتلاق مى‏ شدند، يا به زودى به درياها مى ‏ريختند، و به اين ترتيب تمام ذخائر زير زمينى آب از دست مى‏ رفت. اين نمونه كوچكى از رحمت عام خدا است كه مرگ و حيات انسان سخت با آن گره خورده است(1)

*در اين باره رواياتى است كه آيه شريفه را بر ولايت على علیه السلام و دشمنى آن جناب تطبيق مى‏ كند، كه البته منظور از آنها تفسير نيست بلكه تطبيق كلى بر مصداق است(3)

*در رواياتى كه از ائمه اهل بيت علیهم السلام  به ما رسيده، آيه اخير به ظهور حضرت مهدى علیه السلام و عدل جهان‏گستر او تفسير شده است، از جمله در حديثى از امام باقر علیه السلام  در تفسير اين آيه مى‏ خوانيم ” اين آيه در باره امامى نازل شده است كه قيام به عدل الهى مى‏ كند (حضرت مهدى) مى‏ گويد: اگر امام شما پنهان گردد، و نمى‏ دانيد كجاست؟
چه كسى براى شما امامى مى ‏فرستد كه اخبار آسمانها و زمين، و حلال و حرامخدا را براى شما شرح دهد". سپس فرمود:” به خدا سوگند تاويل اين آيه نيامد و سرانجام خواهد آمد"روايات در اين زمينه فراوان است و بايد توجه داشت كه همه از باب” تطبيق” است(1)

*امامان راهنما- عليهم السلام- بعدى ژرف به آيه داده و آن را به امام حق تأويل كرده ‏اند، و گفته‏ اند كه او آب است بدان سبب كه حامل رسالت خدا و راهنمايى براى مردم است، مگر آب عصب زندگى و ستون آن نيست؟ امام نيز چنين است، از آن روى كه با بصيرت هاى وحى و با هدايت به حق، پيروان خويش را در حيات خود زنده نگاه مى ‏دارند. مگر كفر و گمراهى مرگ نيست؟(4)

لحظه ای درنگ:

سوره” ملك” با حاكميت و مالكيت خداوند شروع شد، و با رحمانيت او كه آن هم شاخه ‏اى از حاكميت و مالكيت او است پايان مى‏ گيرد، و اکنون نوبت عمل ما با این شناخت از خدای رحمان است.

(1)تفسیر نمونه/ آیت الله مکارم و جمعی نویسندگان/ ج24/ ص 359 و 360

(2) تفسیر نور/ محسن قرائتی/ ج 10/ ص  166

(3)تفسیر المیزان/ علامه طباطبایی/ج19/ ص612

(4)تفسیر هدایت/ جمعی از مترجمان/ ج 16/ ص 194