همانان که پیمان خدا را پس از تاییدش می شکنند و آنچه را خدا به پیوستن آن امر کرده می گسلند و در زمین فتنه به پا می کنند. همین ها زیانکارانند(27 بقره)

نکته تفسیری:

همانان یعنی چه کسانی؟ کدام پیمان؟ ما کی با خدا پیمان بستیم؟ پیوستن به چه؟ چرا فسادگرند؟

از آنجا كه در آخرين آيه گذشته ، سخن از اضلال فاسقان بود در اين آيه با ذكر سه صفت فاسقان را كاملا مشخص و معرفى مى كند پس  همانان یعنی فاسقان

انسان ها در واقع پيمان هاى مختلفى با خدا بسته اند، پيمان توحيد و خداشناسى پيمان عدم تبعيت از شيطان و هواى نفس

اما اینکه اين پيمان كجا و چگونه بسته شد؟  خداوند در عمق روح و باطن سرشت انسان ، شعور مخصوص و نيروهاى ويژه اى قرار داده كه از طريق هدايت آن ميتواند، راه راست را پيدا كند و از شيطان و هواى نفس تبعيت ننمايد، به دعوت رهبران الهى پاسخ مثبت داده و خود را با آن هماهنگ سازند.
قرآن از اين فطرت مخصوص تعبير به عهد خدا و پيمان الهى مى كند، در حقيقت اين يك پيمان تكوينى است نه تشريعى و قانونى ، به تعبير روشنتر خدا هر موهبتى به انسان ارزانى ميدارد، همراه آن عملا پيمانى با زبان آفرينش از او مى گيرد، به او چشم مى دهد يعنى با اين چشم حقايق را ببين ، گوش مى دهد يعنى صداى حق را بشنو … و به اين ترتيب هر گاه انسان از آنچه در درون فطرت او است بهره نگيرد و يا از نيروهاى خدا داد در مسير خطا استفاده كند، پيمان خدا را شكسته است .

اين پيوندها شامل پيوند خويشاوندى ، پيوند دوستى پيوندهاى اجتماعى ، پيوند و ارتباط با رهبران الهى و پيوند و رابطه با خدا است

آنها در پى كامجوئى و لذت هاى خويش و منافع شخصى خود هستند، جامعه به هر جا كشيده شود براى آنها فرق نمى كند، هدفشان بهره بيشتر و كامجوئى افزونتر است ، و براى رسيدن به اين هدف از هيچ خلافى پروا ندارند، پيدا است كه اين طرز فكر و عمل چه فسادهائى در جامعه به وجود مى آورد.

تفسیر نمونه/ ج 1/ خلاصه صص 154 و 155