آنان که وقتشان پایان یافته خواستار مهلتند و آنان که مهلت دارند کوتاهی می ورزند!

«کُلُّ مُعاجَلٍ یَسأَلُ الاِنظارَ وَ کُلُّ مُؤَجَّلٍ یَتَعَلَّلُ بِالتَّسویفِ»

نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی / ص 499/ حکمت 285

پرسیدند سرو چرا آزاد است؟ گفتند: چون در قید و بند فصول نیست.

نه به پاییزی افسرده می گردد و نه به بهاری سر سبز

نه زمستانی لرزه بر اندامش می نهد نه از دست تابستان به ستوه آید

همیشه سبز و خرم و شاد است.

گرت ز دست برآید چو نخل باش کریم

ورت ز دست نیاید چو سرو باش آزاد

حکایاتی از گلستان سعدی/ باز نویسی سید فرخ زند وکیلی/ ص 74

و در راه خدا، انفاق كنيد! و (با ترك انفاق )، خود را به دست خود، به هلاكت نيفكنيد! و نيكى كنيد! كه خداوند، نيكوكاران را دوست مى دارد.(195 بقره)

نکته تفسیری:
انفاق؟ رابطه انفاق و سپردن خود به دست هلاکت؟  خود را به هلاکت نسپاریم یعنی جهاد نرویم؟  احسان؟

اين آيه تكميلى است بر آيات جهاد كه قبلا آمده ، زيرا جهاد به همان اندازه كه به مردان با اخلاص ‍ و كار آزموده نيازمند است به اموال و ثروت نيز احتياج دارد، جهاد هم نفرات آماده از نظر روحى و جسمى لازم دارد، و هم انواع سلاح و تجهيزات جنگى ، درست است كه عامل تعيين كننده سرنوشت جنگ در درجه اول سربازان اند، ولى سرباز بدون وسايل و تجهيزات كافى (اعم از سلاح ، مهمات ، وسيله نقل و انتقال ، مواد غذائى ، وسايل درمانى ) كارى از او ساخته نيست .

اين آيه گر چه در ذيل آيات جهاد آمده است ولى بيانگر يك حقيقت كلى و اجتماعى است و آن اينكه انفاق به طور كلى سبب نجات جامعه ها از مفاسد كشنده است ، زيرا هنگامى كه مساله انفاق به فراموشى سپرده شود، و ثروتها در دست گروهى معدود جمع گردد و در برابر آنان اكثريتى محروم و بينوا وجود داشته باشد ديرى نخواهد گذشت كه انفجار عظيمى در جامعه به وجود مى آيد، كه نفوس و اموال ثروتمندان هم در آتش آن خواهد سوخت . بنابراين انفاق ، قبل از آنكه به حال محرومان مفيد باشد به نفع ثروتمندان است ، زيرا تعديل ثروت حافظ ثروت است .و به تعبير بعضى از مفسران ، خوددارى از انفاق فى سبيل الله هم سبب مرگ روح انسانى به خاطر بخل خواهد شد، و هم مرگ جامعه به خاطر عجز و ناتوانى ، مخصوصا در نظامى همچون نظام اسلام كه بر نيكو كارى بنا شده است .

اصولا تهلكه با شهادت دو مفهوم متباين دارد، تهلكه به معنى مرگ بي دليل است در حالى كه شهادت قربانى شدن در راه هدف و نايل گشتن به حيات جاويدان است . بايد به اين حقيقت توجه داشت كه جان انسان ، ارزشمندترين سرمايه وجود او نيست ، ما حقايقى با ارزشتر از جان داريم ، ايمان به خدا، آيين اسلام ، حفظ قرآن و اهداف مقدس آن ، بلكه حفظ حيثيت و آبروى جامعه اسلامى ، اينها اهدافى والاتر از جان انسان است كه قربان شدن در راه آن هلاكت نيست ، و هرگز از آن نهى نشده

احسان معمولا به معنى نيكو كارى تفسير مى شود، ولى گاه معنى وسيعترى براى آن ذكر شده ، و آن هر گونه عمل صالح ، بلكه انگيزه هاى عمل صالح است

تفسیر نمونه/ جلد 2/ خلاصه صص 35 تا 40

الهی

در فکر فهمیدن حروف مقطعه کتابت بدین جا رسیدم که

تمام کلماتت حروف مقطعه اند.

خنک آن که اهل قرآن است!

الهی نامه حسن زاده آملی/ ص 56

دلم تنگ است دلم می سوزد از باغی  که می سوزد

نه دیداری نه بیداری نه دستی از سر یاری

مرا آشفته می دارد چنین آشفته بازاری

تمام عمر بستیم و شکستیم، به جز بار پشیمانی نبستیم

جوانی را سفر کردیم تا مرگ

نفهمیدیم به دنبال چه هستیم

چه رنجی از محبت ها کشیدیم، برهنه پا به تیغستان دویدیم

نگاه آشنا در این همه چشم، ندیدیم وندیدیم و ندیدیم

از درب منزل که خارج شدم خانم همسایه با دو کتابی که در دست داشت مقابلم ایستاد و بعد از احوالپرسی توضیح داد که نگاهی به کتاب ها بیاندازم اگر به  مطالب آن  اشراف دارم  وقتی برای  یاددادن به دخترش در نظر بگیرم. کتاب ها را از او گرفتم و با نگاهی به فهرست به خانم همسایه گفتم که به منزلمان برود و ازنازنین بخواهد چون هم رشته اش مهندسی است و مرتبط و هم  اینکه تازه از دبیرستان وارد دانشگاه شده هنوز مطالب را فراموش نکرده. و خداحافظی کردم. در راه

ادامه »